Strength of Cyaktiógya (Ang Lakas ng Cyaktiógya)

  • Linear Location

    On campus of Philippine H. S. for the Arts, Mt. Makiling (Philippines) (14°9'25"N 121°13'11"E)

Overview

Long before the Battle of Some Times was joined, Kmpass was taking steps to provoke it–and provoke it so it happened on his turf.  This expedition was one many such endeavors–and as he understood his adversaries better, he would be harder and harder to rebuff.

Access

It is in the publicly accessible part of the beautiful Philippine High School for the Arts campus. (There are areas off limits to visitors, so keep an eye open for those signs.) This installation is a bit down hill from a lovely open air chapel.  If you see it, you are getting warm.

Public Dedication

The Geographer-at-Large did a storytelling and a whole group of kids made beautiful Disputed Likenesses.  A talented group.

What is written here in English . . .

The part of the story installed here:

STRENGTH OF CYAKTIÓGYA

In Kcymaerxthaereal times, the island we call Luzon, known in that time as Cyaktiógya (pronounced CHYAK-tee-ehg-yah—they had very different words back then!), was actually quite a bit bigger and, like many islands, had a quality called anggroav—a tendency to be its own universe. This troubled Kmpass, the Urgend God of Directionality, the one who was always trying to make the world too simple and make everything the same. He decided to destroy Cyaktiógya—he would roll the island up into a tiny ball the size of a grain of sand and discard it into his desert. So Kmpass searched for weakness, a way to unravel the island’s majesty.

Kmpass noticed that many of the locals had forgotten Cyaktiógya’s deeply interwoven beauty—forgotten its many creatures: magnificent birds like the Yaarayehyay, the clever Xthaedransg, the beautiful feltep, even a type of Tlapak—creatures so silly you might literally dissolve into laughter when you watched them. When Kmpass stood on this spot, intent on his prize, the island itself knew his light tread was a trick and called out for help. Children and the young of all kinds of creatures knew exactly what to do. They began to draw, depicting the wonders of the island and the stories of the xthaere so purely the ground looked almost like a window. Seeing this complexity scared Kmpass, so much that he recoiled at the richness of this place and returned to his underwater desert home. Though the victory was in one sense fleeting, it was worthy and even today, children of this area honor it from time to time by making their own drawings. The fact those new images eventually wash away reminds us all to never take for granted the richness of our worlds.

and Tagalog ...

Ang Lakas ng Cyaktiógya

Sa panahon ng Kcymaerxthaereal, ang islang kung tawagin ay Luzon, kilala noong panahong iyon bilang Cyaktiógya (binibigkas na CHYAK-tee-ehg-yah – may kakaiba silang salita noong panahong iyon!), ay mas malaki nang kaunti at, gaya ng maraming isla, ay may isang katangiang kung turan ay anggroav – ang ugaling maging sarili nitong uniberso. Ito ang bumagabag kay Kmpass, ang Mahigpit na Diyos ng Direksiyonalidad, ang nilalang na laging nagtatangkang gawing napakapayak ng daigdig at gawing magkakatulad ang lahat. Nagpasiya siya na puksain ang Cyaktiógya – ibinibilot niya ang isla na tila munting bolang sinlaki ng butil ng buhangin at ibinabasura niya ito sa kaniyang disyerto. Kaya nagsaliksik si Kmpass ng kahinaan, isang paraan upang ilantad ang kamaharlikahan ng isla.

Napuna ni Kmpass na ang karamihan sa mga tagaroon ay nakalimutan na ang lubhang masalimuot na kariktan ng Cyaktógya – nakaligtaan ang marami nitong kinapal: ang maringal na ibong gaya ng Yaarayehyay, ang matalinong Xthaedransg, ang magandang feltep, kahit ang isang uri ng Tlapak – mga kinapal na napakahangal kaya aakalain mo na literal na naglalaho sa halakhak kapag pinagmamasdan mo. Nang tumayo si Kmpass sa lunang ito, masigasig sa kaniyang gantimpala, ang isla mismo ang nakaalam na ang kaniyang magaang paglalakad ay isang panlilinlang at humingi ng saklolo. Alam na alam ng mga bata at ng mga anak ng lahat ng kinapal ang gagawin. Nagsimula silang gumuhit, inilarawan ang mga kababalaghan ng isla at ang mga kuwento ng xthaere na napakadalisay sa lupa na mistulang isang bintana. Nagpagapang ang kasalimuotang ito ng takot kay Kmpass, napakaganap kung kaya siya umurong sa kayamanan ng lugar na ito at umuwi sa kaniyang tahanang isang disyerto sa ilalim ng dagat. Bagamat ang tagumpay sa isang banda ay panandalian, ito ay karapat-dapat at kahit ngayon, ang mga supling ng pook na ito ay ikinararangal ito nang lagi’t lagi sa pamamagitan ng paglikha ng mga sariling larawan nito. Ang katotohanang ang mga bagong imaheng ito ay nabura kinalaunan ay paalala sa atin na huwag ipagwalang-bahala ang kayamanan ng mga daigdig.

Gallery